بررسی تاریخچه گوهرشناسی در ایران و جهان

تاریخچه گوهرشناسی: سفری به دنیای سنگ‌های قیمتی

گوهرشناسی، علمی است که به مطالعه و شناخت سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی می‌پردازد. این علم ریشه‌های بسیار دوری در تاریخ بشر دارد و به اندازه قدمت تمدن‌ها قدمت دارد. در طول تاریخ، انسان‌ها به دلیل زیبایی، نادر بودن و خواصی که به سنگ‌های قیمتی نسبت می‌دادند، به آن‌ها علاقه‌مند بوده‌اند.

تاریخچه گوهرشناسی در ایران

تاریخچه دقیق گوهر شناسی در جهان مشخص نیست. ولی در ایران سنگهای پیدا شده است که تاریخچه پادشاهان و سنگ ها را مشخص میکند. در شهرهای مختلف ایران سنگهای مخصوص به خودشان کشف شده است که نشان میدهد اشراف زاده گان از سنگ های قیمتی در آن زمان استفاده میکردند.

• دوران باستان: در دوران باستان، ایران یکی از مهم‌ترین مراکز تولید و تجارت سنگ‌های قیمتی مانند فیروزه نیشابور، عقیق یزد و لاجورد بوده است. ایرانیان باستان به خواص درمانی و معنوی سنگ‌ها اعتقاد داشتند و از آن‌ها در مراسم مذهبی و آیین‌های مختلف استفاده می‌کردند.
• دوران اسلامی: در دوران اسلامی، هنر جواهرسازی در ایران به اوج شکوفایی خود رسید و سنگ‌های قیمتی در ساخت زیورآلات بسیار ظریف و پیچیده به کار می‌رفت.
• دوران صفویه و قاجار: در این دوره‌ها، سنگ‌های قیمتی به عنوان نمادی از ثروت و قدرت به کار می‌رفتند و در ساخت تاج‌ها، گردنبندها و سایر زیورآلات سلطنتی استفاده می‌شد.

گوهرشناسی در دوران باستان

• تمدن‌های اولیه: اولین نشانه‌های استفاده از سنگ‌های قیمتی به تمدن‌های اولیه بازمی‌گردد. از سنگ‌های قیمتی برای ساخت ابزار، زیورآلات و حتی به عنوان پول استفاده می‌شد.
• تمدن‌های مصر و بین‌النهرین: مصریان باستان از سنگ‌های قیمتی مانند لاجورد، عقیق و فیروزه در ساخت زیورآلات و اشیاء مقدس استفاده می‌کردند. همچنین، بین‌النهرینی‌ها از سنگ‌های قیمتی برای درمان بیماری‌ها و دفع چشم بد استفاده می‌کردند.
• تمدن‌های یونان و روم: یونانیان و رومیان به خواص جادویی سنگ‌های قیمتی اعتقاد داشتند و از آن‌ها برای محافظت در برابر نیروهای شیطانی و جذب عشق و ثروت استفاده می‌کردند.

گوهرشناسی در قرون وسطی

• سنگ‌های قیمتی و دین: در قرون وسطی، سنگ‌های قیمتی با مفاهیم مذهبی گره خورده بودند و اعتقاد بر این بود که هر سنگ قیمتی دارای خواص درمانی و معنوی خاصی است.
• تالیفات اولیه: اولین رساله‌های مرتبط با سنگ‌های قیمتی در این دوره نوشته شد که در آن‌ها به خواص درمانی و معنوی سنگ‌ها اشاره شده بود.

گوهرشناسی در عصر رنسانس

• توسعه تجارت: با گسترش تجارت دریایی، دسترسی به سنگ‌های قیمتی از نقاط مختلف جهان آسان‌تر شد و علاقه به آن‌ها افزایش یافت.
• توجه به زیبایی: در این دوره، زیبایی سنگ‌های قیمتی بیش از خواص درمانی و معنوی آن‌ها مورد توجه قرار گرفت.

گوهرشناسی در عصر مدرن

• توسعه علم: با پیشرفت علم و تکنولوژی، روش‌های جدیدی برای شناسایی و ارزیابی سنگ‌های قیمتی ابداع شد.
• آزمایشگاه‌های گوهرشناسی: تأسیس آزمایشگاه‌های گوهرشناسی، به تشخیص دقیق سنگ‌های طبیعی از مصنوعی کمک شایانی کرد.
• صنعت جواهرسازی: با رشد صنعت جواهرسازی، تقاضا برای سنگ‌های قیمتی افزایش یافت و این امر باعث توسعه بیشتر علم گوهرشناسی شد.

اهمیت گوهرشناسی در عصر حاضر

امروزه گوهرشناسی به عنوان یک علم مستقل شناخته می‌شود و در زمینه‌های مختلفی از جمله زمین‌شناسی، شیمی، فیزیک و جواهرسازی کاربرد دارد. گوهرشناسان با استفاده از دانش و ابزارهای تخصصی خود، به شناسایی، ارزیابی و طبقه‌بندی سنگ‌های قیمتی می‌پردازند.

بیشتر بخوانید: دوره گوهر شناسی

آموزش گوهرشناسی از صفر تا صد

چگونه یک گوهر تعیین ارزش میشود؟

ارزش یک گوهر به عوامل متعددی بستگی دارد در تاریخچه گوهرشناسی زیاد مورد بررسی قرار میگیرد. که هر کدام به نوبه خود بر قیمت نهایی آن تاثیرگذار هستند. این عوامل عبارتند از:

1. نوع گوهر:

• کمیابی: گوهرهای کمیاب‌تر معمولا ارزش بیشتری دارند.
• خواص فیزیکی: سختی، درخشندگی، شفافیت و رنگ از جمله مهم‌ترین خواص فیزیکی هستند که بر ارزش یک گوهر تاثیر می‌گذارند.
• محبوبیت: گوهرهایی که تقاضای بیشتری دارند، قیمت بالاتری دارند.

2. رنگ:

• اشباع رنگ: هرچه رنگ گوهر عمیق‌تر و اشباع‌تر باشد، ارزشمندتر است.
• توزیع رنگ: یکنواختی رنگ در کل گوهر بر ارزش آن می‌افزاید.
• تن رنگ: برخی از تن‌های رنگی در یک گوهر خاص ارزشمندتر از تن‌های دیگر هستند.

3. شفافیت:

• عاری بودن از ناخالصی: گوهرهای شفاف و عاری از ناخالصی ارزش بیشتری دارند و تاریخچه گوهرشناسی اهمیت پذیر است.
• نوع ناخالصی: نوع ناخالصی و محل قرارگیری آن بر ارزش گوهر تاثیر می‌گذارد.

4. برش:

• تناسب برش: تناسب بین ابعاد مختلف گوهر، بر درخشندگی و زیبایی آن تاثیر می‌گذارد.
• نوع برش: نوع برش به نوع گوهر و کاربرد آن بستگی دارد.
• مهارت برش‌کار: مهارت برش‌کار در به حداکثر رساندن زیبایی و وزن گوهر نقش مهمی دارد.

5. وزن:

• قیراط: وزن گوهر با واحد قیراط سنجیده می‌شود و هرچه وزن بیشتر باشد، معمولا قیمت نیز بالاتر است.

6. منشاء جغرافیایی:

معادن معروف: گوهرهایی که از معادن معروف و با سابقه استخراج می‌شوند، معمولا ارزش بیشتری دارند.

7. تیمارهای مصنوعی:

بهبود رنگ: برخی از گوهرها برای بهبود رنگ، تحت تیمارهای مصنوعی قرار می‌گیرند که این امر بر ارزش آن‌ها تاثیر می‌گذارد.

8. تقاضا و عرضه:

• تغییرات بازار: تغییرات در عرضه و تقاضا، می‌تواند بر قیمت گوهر تاثیرگذار باشد.
• مد و ترندها: مد و ترندهای روز بر محبوبیت برخی از گوهرها و در نتیجه قیمت آن‌ها تاثیر می‌گذارد.

9. گواهی معتبر:

• گواهی بین‌المللی: داشتن گواهی معتبر از یک آزمایشگاه گوهرشناسی معتبر، به خریدار اطمینان می‌دهد که گوهر مورد نظر اصیل و با کیفیت است.